Η Καρδιακή Υγεία στη μέση ηλικία επηρεάζει την πιθανότητα εμφάνισης Άνοιας αργότερα

Κατά τη μέση ηλικία, οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικού επεισοδίου (δηλαδή η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης κα το κάπνισμα), μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας στην τρίτη ηλικία, σύμφωνα με μία νέα έρευνα. Η υπέρταση, ο διαβήτης και το ιστορικό καπνίσματος επηρεάζουν την αγγειακή υγεία.

Η παρούσα έρευνα προσθέτει νέα δεδομένα στη σχέση μεταξύ καρδιακής και εγκεφαλικής υγείας. Τα αποτελέσματά της είναι επίσης ιδιαίτερα λεπτομερή και βοηθούν στην κατανοήση των αγγειακών κινδύνων της άνοιας.

Η έρευνα περιελάμβανε συνολικά 15.744 εθελοντές που είχαν λάβει μέρος στη μελέτη “Atherosclerosis Risk in Communities” στόχος της οποίας ήταν να ενισχυθούν οι γνώσεις μας πάνω στα αίτια της αθηροσκλήρωσης, της συσσώρευσης δηλαδή λιπωδών πλακών στο εσωτερικό των αρτηριών, και των συνεπειών της.

Στην αρχή της έρευνας τα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι εθελοντές είχαν ηλικίες από 44 έως 66 ετών. Οι εθελοντές εξετάστηκαν για την παρουσία ενός γονιδιακού πολυμορφισμού που λέγεται APOE4 και σχετίζεται με τη νόσο Alzheimer. Οι ερευνητές υπολόγισαν επίσης τους παράγοντες κινδύνου για το καρδιαγγειακό, όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και η χοληστερόλη. Κατά τη διάρκεια των ακολούθων 25 ετών οι εθελοντές εξετάστηκαν 4 ακόμα φορές και έκαναν εξετάσεις για διαταραχές γνωστικών λειτουργιών και παρουσία άνοιας.

Στο τέλος της έρευνας, περίπου ένας στους 10 εθελοντές είχε διαγνωστεί με άνοια. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ηλικία ήταν ο κύριος προγνωστικός παράγοντας για την εμφάνιση της νόσου. Οι εθελοντές μεγαλύτερης ηλικίας είχαν 8 φορές αυξημένο πιθανότητα να παρουσιάσουν άνοια σε σχέση με τους νεαρότερους.

Οι εθελοντές με το γονίδιο APOE4 είχαν διπλάσια πιθανότητα να διαγνωστούν με άνοια σε σχέση με αυτούς που δεν έφεραν τον συγκεκριμένο πολυμορφισμό. Ο διαβήτης, μία πάθηση που μπορεί να προληφθεί, κατά τη μέση ηλικία αύξανε τον κίνδυνο σχεδόν στον ίδιο βαθμό με την παρουσία του γονιδίου APOE4, όπως παρατήρησαν οι ερευνητές.

Κατανοώντας την άνοια: Οι τρεις κύριες μορφές

Ο όρος άνοια ουσιαστικά σημαίνει «απουσία νου». Είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε προοδευτική απώλεια μνήμης, άλλες διαταραχές της σκέψης, αλλαγές στην προσωπικότητα και συνεχώς μειούμενη ικανότητα του ατόμου να πραγματοποιήσει καθημερινές δραστηριότητες. Οι τρεις κύριες μορφές άνοιας περιλαμβάνουν:

  • Νόσος Alzheimer: Συμπλέγματα και εναποθέσεις πρωτεϊνών σχηματίζονται μέσα και γύρω από τα εγκεφαλικά κύτταρα. Οι εναποθέσεις αυτές δυσχεραίνουν την επικοινωνία των εγκεφαλικών κυττάρων και τελικά τα καταστρέφουν.
  • Αγγειακή άνοια: Αυτή είναι αποτέλεσμα χρόνιας συσσώρευσης βλαβών στα μικρά αγγεία που επηρεάζουν τις συνάψεις του εγκεφάλου. Λιγότερο συχνά, προκαλείται από μικρά εγκεφαλικά επεισόδια στα μεγαλύτερα αγγεία που επηρεάζουν τα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τις γνωστικές λειτουργίες.
  • Άνοια με σωμάτια Lewy: Μικρές σφαιρικές δομές που λέγονται σωμάτια Lewy αναπτύσσονται μέσα στα νευρικά κύτταρα, τα οποία τελικά καταστρέφουν. Οι ασθενείς με την πάθηση αυτή μπορεί να παρουσιάσουν επίσης συμπτώματα παρκινσονισμού, όπως διαταραχές στο περπάτημα και την ισορροπία.

Κάθε μία από τις παραπάνω παθήσεις μπορεί να εμφανίζεται μόνη της, ωστόσο συχνά περισσότερες από μία επηρεάζουν τον ίδιο ασθενή. Έρευνες έχουν δείξει ότι το 70% των ασθενών με άνοια πάσχουν από νόσο Alzheimer, ωστόσο μόλις στο 25% η νόσος αποτελεί τη μοναδική αιτία της άνοιας. Τόσο η νόσος Alzheimer όσο και η αγγειακή άνοια έχουν σχετιστεί με παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Ο σημαντικότερος από αυτούς είναι η υπέρταση.

Κίνδυνοι από την υψηλή αρτηριακή πίεση

Το κάπνισμα κατά τη μέση ηλικία έχει συνδεθεί με 41% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας στην τρίτη ηλικία. Ο κίνδυνος αυτός είναι συγκρίσιμος με αυτόν από την υπέρταση. Ωστόσο, η έρευνα παρατήρησε επίσης 31% αυξημένο κίνδυνο άνοιας στους ηλικιωμένους που είχαν ελαφρώς αυξημένη αρτηριακή πίεση  (μία πάθηση γνωστή ως προ-υπέρταση) κατά τη μέση ηλικία. Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο Jama Neurology.

Στις έρευνες που αναζητούν τρόπους πρόληψης της άνοιας, η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ο μοναδικός αγγειακός παράγοντας κινδύνου που έχει αξία να περιοριστεί. Πριν από περίπου μία δεκαετία, μία ομάδα ερευνητών παρατήρησε ότι τα άτομα χωρίς συμπτώματα άνοιας που λάμβαναν ένα κοινό φάρμακο για την αρτηριακή πίεση, είχαν μειωμένη πιθανότητα να παρουσιάσουν τη νόσο αργότερα στη ζωή τους σε σχέση με αυτούς που δεν λάμβαναν το φάρμακο αυτό.

Οι προσπάθειες σήμερα εστιάζονται στη στόχευση πολλαπλών παραγόντων κινδύνου ταυτόχρονα. Πρώιμα δεδομένα από μία έρευνα στη Φινλανδία έδειξαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν από το γιατρό τους συμβουλές για τη διατροφή και τη φυσική άσκηση, έκαναν ασκήσεις γνωστικών λειτουργιών, συμμετείχαν σε κοινωνικές δραστηριότητες και έλαβαν θεραπεία για αρκετούς αγγειακούς παράγοντες κινδύνου, είχαν μειωμένο κίνδυνο έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών.

Η φυσική άσκηση και η Μεσογειακή δίαιτα περιορίζουν τους παράγοντες κινδύνου για το καρδιαγγειακό και μειώνουν τιν πιθανότητα να παρουσιάσετε τόσο καρδιακή νόσο όσο και άνοια.

Βιβλιογραφία: Harvard Health Publishing

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα