Ο Ιπποκράτης θα έσπαγε την τηλεόραση

Στην ΤV οι γιατροί κάνουν διάγνωση ακόμη και πάνω από τα ρούχα!

Ο αναπνευστήρας αντί να είναι συνδεδεμένος με το μηχάνημα υποστήριξης αιωρείται στο κενό, νεαροί γιατροί- έτοιμοι για… πασαρέλα- ετοιμάζονται να γίνουν διευθυντές γενικής κλινικής, αν και βρίσκονται σε ηλικία που ίσως και να μην έχουν τελειώσει ειδικότητα ενώ ένας ασθενής με κατεστραμμένο ήπαρ είναι σε πλήρη εγρήγορση. Αυτή είναι η ιατρική τηλεοπτική πραγματικότητα!

Oι παραπάνω εικόνες προβλήθηκαν σε επεισόδια της σειράς του Αnt1 «Ιατρικό απόρρητο» και αποτελούν σύνηθες φαινόμενο σε σίριαλ ιατρικού περιεχομένου. Παρατηρεί μάλιστα ότι τη μερίδα του λέοντος την έχουν τα ξένα σίριαλ τα οποία άνοιξαν τον δρόμο στη μικρή οθόνη. Έχουν περάσει σχεδόν 60 χρόνια από το πρώτο ιατρικό σίριαλ «City Ηospital», το οποίο άρχισε να παίζεται το 1951 με πρωταγωνιστή τον δόκτορα Μπάρτον για να φτάσουμε στον κυνικό δόκτορα Χάουζ ο οποίος σαρώνει τα ΕΜΜΥ.

Η ιατρική ποδιά «πουλάει», εξ’ου και η τηλεοπτική της άνθηση. Οι τηλεοπτικοί γιατροί, αν και εμφανίζονται να τα βγάζουν πέρα με άνεση ακόμη και σε περιπτώσεις καταδικασμένων ασθενών, σύμφωνα με τους «συναδέλφους» τους στην πραγματική ιατρική κάνουν τόσα λάθη ώστε μόνο ως επισκέπτες θα έπρεπε να πηγαίνουν σε νοσοκομεία. Τα λάθη είναι αναπόφευκτα, αφού όπως λέει η Μάντυ Λάμπρου – που υποδύεται μια γιατρό στη σειρά «Ιατρικό απόρρητο»- «ο χρόνος στη μικρή οθόνη είναι πολύ περιορισμένος και φυσικά για να έχει καλό αποτέλεσμα θέλει και χρήματα τα οποία σε αυτές τις δύσκολες εποχές είναι πολυτέλεια ». Η κ. Λάμπρου υποστηρίζει ότι μπορεί κάποια πράγματα να φαίνονται λανθασμένα ή υπεραπλουστευμένα, αλλά «δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού ο κόσμος δεν είναι εξοικειωμένος με ιατρικούς όρους».

Τηλεοπτικά… νεκρός.  Παρακολουθώντας το σίριαλ, ούτε και οι ηθοποιοί και οι σεναριογράφοι είναι εξοικειωμένοι: «Ακούγεται πολλές φορές από τους γιατρούς οι οποίοι περιγράφουν την εικόνα του ασθενούς να λένε ότι είναι “κλινικά νεκρός”. Αυτό το λέμε όταν δεν λειτουργεί κανένα όργανο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν λειτουργούσε ο εγκέφαλος, άρα ο ασθενής ήταν «εγκεφαλικά νεκρός», παρατηρεί. Όμως η ιατρική στη μικρή οθόνη έχει τους δικούς της κανόνες οι οποίοι, δεν έχουν καμία ισχύ στην καθημερινότητα των νοσοκομείων. Για παράδειγμα, στον αξονικό τομογράφο, σε σκηνή του σίριαλ δεν υπάρχουν ακτινολόγοι: «Τη διάγνωση της αξονικής τομογραφίας στο σίριαλ την κάνουν η νοσοκόμα και η παθολόγος και, ενώ όλοι δεν μπορούν να καταλάβουν τι έχει η ασθενής, ξαφνικά την επόμενη ημέρα ανακαλύπτουν ότι έχει εγκεφαλική αιμορραγία, κάτι που φαίνεται εξαρχής στην αξονική τομογραφία».

Το ερώτημα είναι αν οι συγκεκριμένες σειρές με τέτοια θεματολογία έχουν ειδικούς συμβούλους, ώστε να προλαμβάνονται παρόμοια λάθη. Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης της σειράς Γιάννης Βασιλειάδης, «σε πολύ μεγάλο ποσοστό τόσο σεναριακά όσο και σκηνοθετικά σκανάρονται από γνώστες του αντικειμένου. Υπάρχουν όμως πράγματα που προς χάριν του κόστους και του χρόνου ο οποίος είναι πολύτιμος στην τηλεόραση περνάνε. Είτε γιατί ξεφεύγουν είτε γιατί δεν θεωρήθηκαν σημαντικά».

Κραυγαλέα λάθη. Η απλοποίηση πολλές φορές εξυπηρετεί μεν το τηλεοπτικό περιβάλλον, όμως την ίδια στιγμή βγαίνουν στον αέρα πράγματα ιδιαιτέρως κραυγαλέα. «Σε μια σκηνή βλέπουμε να γίνεται εξέταση της ασθενούς πάνω από τα ρούχα και μέσα σε 10΄΄ η γιατρός καταλαβαίνει ότι το αίτιο του τραυματισμού είναι ξυλοδαρμός και ότι υπάρχει εσωτερική αιμορραγία. Χωρίς καμία άλλη εξέταση η γιατρός καταλαβαίνει ότι έχει γίνει ρήξη σπληνός και την οδηγεί χωρίς καμία εξέταση που να το επιβεβαιώνει στο χειρουργείο». Τα λάθη σε μια ιατρική σειρά είναι μονόδρομος και κάποια δίνουν μόνο την εικόνα του πλατό! Η ασθενής παθαίνει καρδιοαναπνευστική ανακοπή, γίνεται επιτυχημένη ανάταξη με απινιδωτή. Και «ενώ θα έπρεπε να οδηγηθεί στη μονάδα εντατικής θεραπείας, την βλέπουμε καθιστή στα εξωτερικά ιατρεία να την φροντίζει ο πατέρας της. Επίσης, αφού δεν υπάρχει νευροχειρουργός την εγχείρηση εγκεφάλου την κάνει γενικός χειρουργός»!

Σε όλες τις σειρές, ελληνικές και ξένες, που υποτίθεται υπηρετούν τον όρκο του Ιπποκράτη υπάρχει ένα στοιχείο που περιγράφεται με χειρουργική ακρίβεια: η καθημερινότητα στα νοσοκομεία έχει έντονη ερωτική ατμόσφαιρα.

Επικίνδυνες πληροφορίες για τους τηλεθεατές

Στην… εντατική έβαλε τα πιο δημοφιλή σίριαλ- τα οποία στηρίζουν τα σενάριά τους στις ζωές ασθενών μέσα στα νοσοκομεία, σε ιατρικά περιστατικά και στις σχέσεις του νοσηλευτικού προσωπικού- μια ομάδα ιατρών από το Dalhousie University Ηalifax των ΗΠΑ μελέτησε τις σειρές “Dr. Ηouse”, “Grey΄s Αnatomy”, “Ιατρικές Υποθέσεις”, “Στην Εντατική”.

Σύμφωνα με τον Αndrew Μoeller, μέλος της ομάδας που έκανε την έρευνα, «οι τηλεοπτικές σειρές αποτελούν ενδεχομένως μια πολύ δυνατή μέθοδο εκπαίδευσης του κοινού στην αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων.

Έτσι, το εύρημα ότι τις μισές φορές παρουσιάζουν λανθασμένες πρακτικές δημιουργεί ανησυχία. Οι σύλλογοι ασθενών με επιληψία, για παράδειγμα, θα πρέπει να πιέσουν τα τηλεοπτικά κανάλια να φροντίζουν να τηρούνται οι κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση των επιληπτικών κρίσεων». Δικαιολογημένη η ανησυχία του αφού, όπως προέκυψε από την έρευνα, από τα 59 τηλεοπτικά περιστατικά επιληπτικών κρίσεων ( τα 50 συνέβησαν μέσα στο νοσοκομείο) στα 25 προβλήθηκαν εντελώς λανθασμένες πρακτικές για την αντιμετώπιση της επιληπτικής κρίσης. Μόνο σε 17 περιστατικά η παροχή των πρώτων βοηθειών ήταν ενδεδειγμένη.

Τα λάθη που ανησύχησαν την ομάδα είναι αρκετά. Μεταξύ άλλων: Δεν είναι αναγκαίο να ακινητοποιείς τον ασθενή στο πάτωμα για να τον εμποδίσεις να κάνει τις ακούσιες κινήσεις του. Ακόμη, δεν χρειάζεται να βάλεις αντικείμενα στο στόμα του για να του τραβήξεις τη γλώσσα και να τον βοηθήσεις να αναπνεύσει. Μια άλλη σημαντική διαπίστωση της ομάδας είναι ότι δεν είναι απαραίτητο να ξεκουμπώνει ο γιατρός τα ρούχα στην περιοχή του λαιμού και να κρατάει το χέρι του ασθενούς μέχρι να τού περάσει η κρίση. Αν η κρίση κρατήσει πάνω από 5 λεπτά, χρειάζεται επειγόντως ιατρική βοήθεια.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα